Επιστολή αναγνώστη για την "δίκη της πετούνιας"

Προσωπικοί λόγοι μου στέρησαν για λίγο τη δυνατότητα να γράψω. Στο μεταξύ, η επικαιρότητα έτρεξε με γοργούς ρυθμούς, οπότε υπάρχουν πολλά πράγματα που θέλω να σχολιάσω. Θα προσπαθήσω να τα βάλω σε μια σειρά για να τα καλύψω στο σύνολό τους. Για αρχή, δημοσιεύω μια επιστολή αναγνώστη, που υπογράφει ως Τηλέμαχος Α., για το «φλέγον» θέμα της «δίκης της πετούνιας» όπως έχει περάσει στην ειδησεογραφία των ημερών. Ακολουθεί με πλάγιους χαρακτήρες η επιστολή αυτούσια. Επιφυλάσσομαι να δημοσιεύσω και την προσωπική μου άποψη το δυνατόν συντομότερο, γιατί τα χρονικά περιθώρια στενεύουν.

Με έκπληξη αρχικά, προβληματισμό ακολούθως και τελικά με αγανάκτηση, παρακολουθώ από το καλοκαίρι τον «ανένδοτο αγώνα» που έχουν κηρύξει εφημερίδες, κόμματα, φορείς και ευαισθητοποιημένοι πολίτες κατά της δημοτικής αρχής και υπέρ της ελευθεροτυπίας. Αφορμή, η έγκληση που κατέθεσαν ο Δήμαρχος και οι Αντιδήμαρχοι Κατερίνης κατά πολίτη- αρθρογράφου, ο οποίος με άρθρο του στηλίτευε ορισμένα- κατά τη γνώμη του- κακώς κείμενα. Στο μάτι του κυκλώνα βρέθηκε ο αναπληρωτής δημάρχου Ζήνων Σατραζέμης, που είχε το «θράσος» να εγκαλέσει εκτός του αρθρογράφου και τις εφημερίδες που δημοσίευσαν το κείμενο.
Όντας πολίτης εκ γενετής, οικολόγος από κούνια, δημοκράτης εκ πεποιθήσεως και καχύποπτος κατ’ επιλογήν, αποφάσισα να μορφώσω ίδια άποψη επί του θέματος. Νομίζω ότι έχω διαβάσει όλα όσα έχουν γραφεί μέχρι τη στιγμή που πληκτρολογούνται αυτές οι αράδες, τόσο στον τύπο όσο και στο διαδίκτυο. (Αν κάτι έχει ειπωθεί από τηλεοράσεως δεν το γνωρίζω, καθώς την αποφεύγω συστηματικά).
Διαπίστωσα, λοιπόν, ότι ενώ χιλιάδες λέξεις σπαταλήθηκαν προς υπεράσπιση της ελευθεροτυπίας και της ελευθερίας της έκφρασης, ανάδειξης φιλοσοφικών ζητημάτων, ανάλυσης της προσωπικότητας του εγκαλούντος και απαξίωσης της δημοτικής αρχής, κανείς μα ΚΑΝΕΙΣ δεν ανέλυσε το κείμενο της εγκλήσεως κατ’ αντιπαραβολή με το άρθρο που την προκάλεσε.
Ενώ αφετηρία και πυρήνας του άρθρου είναι ένα ζήτημα ανθοκομίας, κανένα σημείο της έγκλησης δεν αναφέρεται σε αυτό. Φυσικά, αναρωτήθηκα το γιατί. Ξαναδιαβάζοντας το περιβόητο άρθρο για τις πετούνιες, σημείωσα ότι ο αρθρογράφος μέσα στο ιερό του μένος και τον συγγραφικό του οίστρο, απευθύνει συλλήβδην και αδιακρίτως προς τον Δήμαρχο και τους Αντιδημάρχους τους ακόλουθους χαρακτηρισμούς (αυτολεξεί ή περιφραστικά, και εντός παρενθέσεως το αντίστοιχο χωρίο):
Ανόητοι (2 φορές χαρακτηρίζεται «άκρον άωτον της ανοησίας» η ενέργεια «της δημοτικής αρχής» να φυτέψει πετούνιες, και μία φορά αναφέρεται η έκφραση «πλήρωνε την ανοησία (τους)»)
Αγράμματοι («Το γνωρίζει ακόμη και ο ποιο απρόσεκτος μαθητής της 3ης τάξης Δημοτικού σχολείου, ότι οι δεντροφυτεύσεις δεν γίνονται το Καλοκαίρι με θερμοκρασίες 40 βαθμούς υπό σκιάν. Μήπως τελικά όλες αυτές τις δραστηριότητες τις προγραμματίζουν άνθρωποι άσχετοι, αδιάφοροι και με γνώσεις ούτε καν 3ης τάξης Δημοτικού;» Προφανώς όποιος δεν έχει γνώσεις μαθητή της 3ης Δημοτικού είναι αγράμματος).
Άσχετοι (στο προηγούμενο χωρίο)
Αδιάφοροι (στο προηγούμενο χωρίο επίσης)
Αναξιοπρεπείς («Χρειάζονται αξιοπρεπείς Δημάρχους και Αντιδημάρχους με σηκωμένα τα μανίκια, πρόθυμους για δουλειά και όχι για δελτία τύπου και φωτογραφίσεις δίπλα σε κάθε δεύτερο φρεσκοφυτευμένο πανσέ με το τσιγάρο στο ένα χέρι και στο άλλο το ουίσκι.» Από τη στιγμή που οι υπάρχοντες Δήμαρχος και Αντιδήμαρχοι δεν είναι αξιοπρεπείς, είναι αναπόφευκτα αναξιοπρεπείς.)
Ακαμάτηδες (στο προηγούμενο χωρίο. Όταν κάποιος δεν έχει σηκωμένα μανίκια και όρεξη για δουλειά, λογικά θεωρείται ακαμάτης.)
Αχαΐρευτοι (στο προηγούμενο χωρίο. Αν η βασική σου απασχόληση, όπως υπονοείται, είναι να γυρνάς με ένα τσιγάρο και ένα ουίσκι ανά χείρας, για μένα είσαι επιεικώς αχαΐρευτος)
Αλκοολικοί (στο προηγούμενο χωρίο. Τι άλλο μπορεί να είναι εκείνος που κυκλοφορεί διαρκώς μέρα μεσημέρι και μάλιστα σε ώρα εργασίας με ένα ουίσκι στο χέρι;)
Απατεώνες («Κι εσύ κορόιδο δημότη του πνιγμένου στα χρέη Δήμου Κατερίνης, εν μέσω οικονομικής κρίσης και εξαγγελιών για νέα μέτρα, πλήρωνε την ανοησία, την ανεπάρκεια και τα δελτία τύπου τους!». Ο δημότης είναι κορόιδο γιατί τον εξαπατά η Δημοτική Αρχή. Η οποία επομένως αποτελείται από απατεώνες.)
Ανεπαρκείς (στο προηγούμενο χωρίο.)
Σταματώ στο γράμμα άλφα για να μη γίνω κουραστικός.
Τελικά είναι αυτοί οι χαρακτηρισμοί πολιτικοί; Γιατί αυτό που επιμελώς κρύβεται από τους εγκαλούμενους είναι ότι η ελευθερία της έκφρασης και η ελευθεροτυπία αναφέρονται στη δυνατότητα του καθενός να εκφράζει απρόσκοπτα την άποψή του επί παντός του επιστητού, είναι όμως άρρηκτα δεμένες με την ανάληψη της ευθύνης του υπογράφοντος περί τα γραφόμενα. Μπορεί λοιπόν ο καθένας να βρίζει, να συκοφαντεί και να σπιλώνει συμπολίτες του, αλλά δεν μπορεί να έχει την απαίτηση να το κάνει ατιμωρητί. Στο σύνολό τους οι προαναφερθέντες χαρακτηρισμοί είναι ξεκάθαρα προσωπικοί, αδιαμφισβήτητα υβριστικοί, ξεδιάντροπα συκοφαντικοί και ουδόλως και επουδενί πολιτικοί.
Σε απλά ελληνικά, αυτό σημαίνει ότι ο Δήμαρχος και οι Αντιδήμαρχοι δεν είχαν απλώς το δικαίωμα να μηνύσουν τον λιβελογράφο, αλλά την υποχρέωση να το κάνουν. Γιατί πώς θα μπορούσαν να κοιτάξουν την οικογένεια και τους φίλους τους στα μάτια αν παρέμεναν αδρανείς στα όσα κατάπτυστα τους καταμαρτυρούνται; Το θλιβερό επιχείρημα ότι μπορούσαν να απαντήσουν διά του τύπου εκφράζοντας την άποψή τους, καταρρέει μόλις ξαναδιαβάσει κανείς τους χαρακτηρισμούς. Πώς να αποδείξουν ότι δεν είναι αγράμματοι οι επιστήμονες; Πώς να επιχειρηματολογήσουν για την εντιμότητά τους εκείνοι που ποτέ δεν έχει πέσει πάνω τους η σκιά της απάτης; Πώς να αντικρούσουν τις κατηγορίες για ασχετοσύνη, αδιαφορία και τεμπελιά όσοι για χρόνια υπηρετούν τα κοινά; Και το σπουδαιότερο, τι μπορεί να πει για να υπερασπιστεί την αξιοπρέπειά του, εκείνος που πρόχειρα και αβασάνιστα κατηγορείται ως αναξιοπρεπής;
Ωραία, θα πει κάποιος. Με τον αρθρογράφο ξεμπερδέψαμε. Κι ο Σατραζέμης; Πώς δικαιολογείται ένας πολιτικός με την εμπειρία του, ο οποίος δηλώνει και είναι αριστερός, να μηνύει τα μέσα ενημέρωσης επειδή έκαναν απλώς τη δουλειά τους, δημοσιεύοντας την επιστολή ενός αναγνώστη; Αυτό ήταν το σημείο που με προβλημάτισε περισσότερο. Κι όμως, η απάντηση ήταν πιο εύκολη απ’ ότι αρχικά νόμιζα. Πρώτον, αν οι εφημερίδες ήθελαν να δημοσιεύσουν «απλώς» μια επιστολή, δε θα της επιφύλασσαν θέση και επεξεργασία άρθρου. Δεύτερον, η αγωνία και η βιασύνη να συμπληρώσουν την ύλη τους δε δικαιολογεί την άκριτη δημοσίευση κάθε κειμένου που παραλαμβάνουν. Πολλώ δε μάλλον όταν το δημοσιεύουν ως άρθρο, οπότε και θα πρέπει να διασταυρώνουν την αλήθεια, την ακρίβεια και την αρτιότητα όσων γράφονται. Και τέλος, ο κύριος Σατραζέμης, ο Ζήνων, ο δάσκαλός μας, είναι πρόσωπο γνωστό. Γνωστή και η δράση του. Μέχρι σήμερα ποτέ και κανείς δεν μπόρεσε να ρίξει σκιά στο βίο του, δημόσιο και ιδιωτικό. Εκδότες και δημοσιογράφοι τον γνωρίζουν καλά, αφού ασχολείται με τα κοινά εδώ και τρεις δεκαετίες. Είναι, λοιπόν, αδιανόητο το να δημοσιεύουν ένα κείμενο που προδήλως τον αφορά, χωρίς να προβληματιστούν για την αλήθεια των όσων γράφονται. Για να μην επεκταθώ, να σημειώσω ότι είναι αδύνατον να έχουν λάβει δελτίο τύπου με φωτογραφία που να τον εικονίζει με τσιγάρο στο χέρι, από τη στιγμή που άπαντες γνωρίζουν ότι δεν καπνίζει. Ακόμη, δεν μπορώ να τον φανταστώ να φωτογραφίζεται δίπλα σε δημοτικά έργα κρατώντας ποτό, αφού κάτι τέτοιο θα το θεωρούσε πρώτα ο ίδιος προσβολή για την αξιοπρέπειά του. Όφειλαν, επομένως, να διαχωρίσουν τη θέση τους ή να αρνηθούν τη δημοσίευση του λιβελογραφήματος.
Όσο για τη διέξοδο από τη διένεξη, αυτή είναι προφανής. Νομικά, η έγκληση δίνει στον εγκαλούμενο τη δυνατότητα να ανασκευάσει χωρίς να χρειαστεί να φτάσει η υπόθεση στο ακροατήριο. Γιατί αποσιωπάται αυτή η πτυχή της υπόθεσης παραμένει μυστήριο. Τα ενδεχόμενα είναι δύο. Είτε οι εκδότες αναγνωρίζουν ότι τα όσα καταμαρτυρούνται στον κύριο Σατραζέμη είναι ψευδή και συκοφαντικά, οπότε οφείλουν να επανορθώσουν. Είτε τα αποδέχονται και τα συνυπογράφουν, οπότε δικαίως θα αντιμετωπίσουν τις κατηγορίες στο ακροατήριο.
Τα πυροτεχνήματα περί φίμωσης του τύπου και βιομηχανίας μηνύσεων, εκπορεύονται είτε από σεσημασμένους εντυποσιοθήρες, είτε από βιαστικούς ρομαντικούς που δεν είδαν την ουσία της υπόθεσης. Η ρήση του Βολταίρου «διαφωνώ με αυτό που λες αλλά θα υπερασπιστώ μέχρι θανάτου το δικαίωμά σου να λες ελεύθερα όσα πρεσβεύεις», αφορά τη γόνιμη πάλη των ιδεών που είναι η μήτρα της Δημοκρατίας, και όχι τη συκοφαντία, την προπαγάνδα και το ασύστολο ψεύδος που ανέκαθεν αποτελούσαν εργαλείο του φασισμού.
Τηλέμαχος Α.
Υ.Γ. Κράτα γερά δάσκαλε. Έχεις το νόμο, το δίκιο και τον κόσμο με το μέρος σου.